Δευτέρα 19 Νοεμβρίου 2012

ΚΕΦ. 7: Οι δάσκαλοι του Γένους

Δάσκαλοι του Γένους  ονομάζονται οι μορφωμένοι Έλληνες που κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας συνέβαλαν , με την προφορική διδασκαλία τους ή με τα κείμενά τους, στην καλλιέργεια της...
ελληνικής παιδείας.

Αρκετοί από τους δασκάλους του γένους ήταν ή έγιναν αργότερα κληρικοί:
  • Σπούδασαν στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα,  στα Ιόνια νησιά,  στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες και στο εξωτερικό
  • Δίδασκαν σε ναούς, σε σχολεία και σε δημόσιους χώρους
  • Έγραφαν επιστολές και άρθρα σε περιοδικά και εφημερίδες- βιβλία που τα τύπωναν με την υποστήριξη της Εκκλησίας, των Φαναριωτών ηγεμόνων ή φιλομαθών εμπόρων.
  • Βοήθησαν (στην ίδρυση σχολείων , στην τόνωση της παιδείας, στην ιδεολογική προετοιμασία της Μεγάλης Επανάστασης του 1821, στην ανάπτυξη του Φιλελληνισμού στη Δύση)
Νεοελληνικός Διαφωτισμός:
Είναι μια πνευματική δράση που σημειώθηκε κατά τον 18ο και τις αρχές του 19ου αιώνα. Οι ιδέες και τα κηρύγματα του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού(βλ.σελ. 17 του βιβλίου) κυριαρχούσαν στη Δυτική Ευρώπη. Οι νέες φιλελεύθερες και ριζοσπαστικές ιδέες έφτασαν και στην ελληνική Χερσόνησο δυναμώνοντας την επαναστατική διάθεση
των υπόδουλων Ελλήνων. Σημαντικό ρόλο έπαιξε η δράση των Ελλήνων λόγιων στη Δύση.
Μεγάλες μορφές στα ελληνικά γράμματα:
· Δημήτριος Καταρτζής: Φαναριώτης νομικός
· Ευγένιος Βούλγαρης:  (δίδαξε στην Αθωνιάδα Σχολή φιλοσοφία και μαθηματικά)
· Γεώργιος Κωνσταντάς, Δανιήλ Φιλιππίδης :(συνέγραψαν στη δημοτική τη «Γεωγραφία Νεωτερική»)
·Μιχαήλ Περδικάρης :(σατίρισε πρόσωπα και γεγονότα της εποχής του).
·Κοσμάς ο Αιτωλός:Aποτελεί ξεχωριστή προσωπικότητα .
Συνδύαζε το πνεύμα του Νεοελληνικού Διαφωτισμού και της παιδείας με τη θρησκευτική πίστη και την εθνική συνείδηση.
Ήταν λόγιος μοναχός του Αγίου Όρους, ιεροκήρυκας και μάρτυρας. Περιόδευε στην ύπαιθρο για να αναχαιτίσει τους εξισλαμισμούς ιδρύοντας σχολεία.

Το 1806 εκδόθηκε στην Ιταλία η «Ελληνική Νομαρχία», έργο άγνωστου συγγραφέα αφιερωμένο στον Ρήγα Βελεστινλή. Σε αυτό το σημαντικό κείμενο του νεοελληνικού Διαφωτισμού καταδικάζεται η «αναρχία» και η «μοναρχία» και προβάλλεται ως ιδανική  διοίκηση η «νομαρχία», δηλαδή το πολίτευμα όπου εξουσιάζουν οι νόμοι.
Χάρτης με τα ελληνικά σχολεία την περίοδο της τουρκοκρατίας

Δεν υπάρχουν σχόλια: